Leren luisteren naar de Engel (8)
Volgzaamheid aan de Heilige Engelen
Na gesproken te hebben over de aard van volgzaamheid in het algemeen, kunnen we meer in het bijzonder spreken over hoe volgzaam te zijn voor de Heilige Engelen. Het is belangrijk van meet af aan iets duidelijk te maken. Wanneer wij spreken over volgzaam zijn aan de Engelen, gaat het om de verlichting die ons ertoe brengt de eeuwige waarheden te kennen die onze geest heiligen en vervolmaken in het licht van Jezus Christus. Wij vermelden dit omdat mensen de neiging hebben de rol van de Engel in ons leven drastisch te bagatelliseren.
Ongetwijfeld hebben we allemaal ervaringen waarin de Heilige Engel ons heeft bijgestaan in onze dagelijkse behoeften. De Engel heeft ons bijvoorbeeld geholpen om onze verloren sleutels terug te vinden, of heeft ons eraan herinnerd om iets na te gaan dat onze aandacht nodig had, of de Engel heeft ons uit een slechte situatie geholpen, enz. Deze verhalen komen vaak voor. Het zijn inderdaad ware aanwijzingen van de werking van de Heilige Engel, en ze zijn heel goed.
Maar wanneer wij spreken over het leren openstaan voor de Heilige Engelen, zou het een zeer ernstige vergissing zijn te denken dat wij ons bezighouden met het ontdekken van manieren om te leren verlicht te worden door de Heilige Engel, zodat hij ons vaker kan helpen in dergelijke alledaagse zaken. Ons doel is niet om te leren hoe we van onze Engel slimme trucjes kunnen leren, of hoe hij ons consequent kan helpen om verloren voorwerpen terug te vinden.
De volgzaamheid waarover wij spreken gaat veel verder dan de kleine praktische beslommeringen van ons dagelijks bestaan.
Dit gezegd zijnde, kunnen we overwegen hoe we volgzaam kunnen zijn aan de Engel. Het eerste belangrijke punt is dat, gezien het begrip instrumentaliteit, een kunstenaar een instrument doorgaans gebruikt overeenkomstig de aard die eigen is aan het instrument. De mens is een rationeel wezen. Daarom wil God ons gebruiken als een rationeel schepsel. Daarom vereist onze eigen medewerking het gebruik van de rede.
Zonde, vooral verslavende zonde, ontneemt de mens in zekere mate het vrije gebruik van de rede. De mens wordt niet beheerst door de rede, maar door zijn irrationele hartstochten. Daarom wordt de mens minder geschikt om een instrument van God te zijn.
Dit komt overeen met de opmerking van de heilige Thomas dat hoe minder de ziel door de zintuigen wordt beheerst, hoe meer zij openstaat voor de ingevingen van de Engelen.
In dit verband leerde de zalige Petrus Faber dat ondeugden, met name te veel eten en drinken, iemand afsluiten van de ingevingen van de goede Engelen en hem openstellen voor de invloed van de slechte engelen.
Daarom besloot hij persoonlijk om “zeer matig te zijn in eten en drinken en in al zijn uiterlijke activiteiten… in het besef dat het zeer belangrijk is dat de boze geesten hun vermogen verliezen om in zijn lichaam te wonen en zijn ziel te beïnvloeden, want zij kunnen daar geen hart vinden dat in de ban is door eten en drinken.”