Leren luisteren naar de Engel (4)

Leren luisteren naar de Engel (4)

De fijne kunst van het luisteren moet op menselijk niveau worden beoefend voordat we kunnen verwachten vooruit te komen in het luisteren naar onze Engelbewaarders. Want als een mens niet kan luisteren naar hen die hij met zijn zintuigen kan zien en horen, hoe kan hij dan verwachten aandacht te hebben voor de stem van de Engel die hij met zijn zintuigen niet kan horen?

Voor volgzaamheid zijn twee kwaliteiten nodig: ijver om de waarheid te kennen en nederigheid om van anderen te leren.

De vijanden van volgzaamheid zijn enerzijds luiheid en zelfgenoegzaamheid, die in strijd zijn met ijver, en anderzijds hoogmoed, die in strijd is met nederigheid.

We kunnen eerst denken aan luiheid en zelfgenoegzaamheid. Mensen houden er in het algemeen van om “op de hoogte” te zijn, om op de hoogte te zijn van wat er gaande is. De hele nieuwsmedia voorziet in die vraatzucht. Het probleem van luiheid met betrekking tot volgzaamheid ligt in de tevredenheid van de mens met het kennen van waarheden en feiten over dingen, ten nadele van of met uitsluiting van het kennen van de Waarheid. Deze luiheid is gebaseerd op en voedt zich met de zinnelijkheid van nieuwsgierigheid.

Nieuwsgierigheid is een ondeugd die zich wil bevredigen door misbruik te maken van het intellect. Het is als de gulzigheid van de geest, of de gierigheid van de geest. Het is verwant aan het soort valse vriendschap die de ander alleen wil gebruiken voor onze eigen persoonlijke bevrediging. We kunnen niet leren naar anderen te luisteren, tenzij we geneigd zijn hun behoeften te dienen. Dit houdt ook verband met ons willen luisteren om Christus, de Waarheid, te leren kennen om Hem en zijn Kerk te dienen.

Neem bijvoorbeeld het verhaal van onze Heer die gaat spreken in de synagoge van zijn geboortestad Nazareth. De mensen kennen veel waarheden over Christus. Ze hebben gehoord van de wonderen die hij in Jeruzalem heeft verricht. Ze merken zijn geleerdheid en welsprekendheid op en zeggen: “Waar heeft hij dat allemaal vandaan?” Ze weten wiens zoon hij is, en wie zijn familieleden zijn, enz. En daar zijn ze tevreden mee. Al deze dingen zijn waar. Maar ze missen de waarheid over Jezus. Zij ontvangen niet het licht van de Waarheid die voortkomt uit de goddelijke gave van het geloof.

Op een vergelijkbare manier is het maar al te gewoon dat katholieken alles weten over wat bisschop die en die heeft gedaan of nagelaten; ze weten wat pater die en die heeft gezegd; en ze kunnen je vertellen wat zuster die en die heeft gedaan, enz. enz. Ze kunnen praten over de verschillende dingen die gaande zijn in de kerk. Ze kunnen maar doorkletsen over deze dingen. Dit geeft hen het gevoel dat ze goede katholieken zijn, omdat ze zich zorgen maken over deze dingen, en ze hebben kennis van zaken.

Maar uiteindelijk kennen zij de menselijke waarheden zonder ooit dichter bij de Goddelijkheid van Christus en zijn Mystiek Lichaam te komen.

Zij zijn als de mensen van Nazareth, die veel weten over de menselijke natuur van Christus, maar weinig of niets weten over het Goddelijke. Zij zijn niet bereid zich in te spannen voor gebed en studie om de Waarheid te zien en te kennen. Het geklets zelf is schadelijk voor de stilte die nodig is om naar deze grotere Waarheden te luisteren.

Dit is een vorm van luiheid die haaks staat op volgzaamheid: de zelfgenoegzaamheid van vervuld zijn van de feiten, zonder de Waarheid te willen vatten.